Bonzai Nedir?

Bonzai Nedir?

Bonzai Nedir? Marijuana ile Ä°liÅŸkisi Nedir?

Asya kökenli Cannabis sativa ("Hint keneviri" veya "kendir") bitkisinden elde edilen kannabis (veya yaygın isimleriyle "esrar" veya "marijuana"); yüzyıllardır tıbbi, dini, endüstriyel ve rekreasyonel amaçlı yaygın olarak kullanılmaktadır. Sentetik marijuana veya bonzai ise, kurumuş bitki yapraklarından oluşan içeriğin üzerine, sentetik kannabinoid likitlerinin spreylenerek emdirilmesi suretiyle üretilmektedir. Aseton, etanol veya kloroform gibi uçucu solventlerle muamele edilen sentetik kannabinoidler, kurumuş bitkisel içeriğin üzerine spreylenir. Spreyleme sonrası değişik konsantrasyonlarda ağır metal içeren toksik uyuşturucu barındıran bu bitkisel yapraklar, çoklu kullanımlara uygun paketleme süreci ardından pazara sürülmektedir.

Kimyasalla spreylenmiş bu bitkisel içeriğin paketleme sürecinde ise, üçer gramlık ağzı açılıp kapanabilen paketler tercih edilmektedir. Bunun sebebi ise çoklu kullanımlarda maddenin dış etkenlerden korunarak, etkisini yitirmesini önlemektir. Diğer taraftan, sentetik kannabinoidlere ortam olarak kullanılan bitki seçimi, maddeyi pazara süren örgüt hakkında da ipucu verebilmektedir. Örneğin bitkisel içerik olarak damiana çayı kullanımı, örgütün profesyonelliğini gösterirken; ada çayı kullanımı imalatın amatörlüğünün bir işaretidir.

 

Bonzainin Kimyası ve Etkileri

Kannabisten doğal olarak ekstrakte edilen kannabinoid içerik, analjezik (Ağrı giderici) ve antiemetik (kusmayı önleyici) etkileri ile terapötik amaca hizmet edebilirken; öğrenme ve bellek fonksiyonlarını bozup, bağımlılığa yol açarak negatif işlev de görebilmektedir. Tam da bu noktada kannabinoidlerin "doğru yerde" ve "doğru zamanda", amaca uygun kullanılması önem kazanmaktadır. Kannabisin kannabinoid bileşiklerinin hafif yapı modifikasyonlarıyla değişikliğe uğratılması ile oluşan sentetik türev ve bir endokannabinoid çeşidi olan sentetik kannabinoidler, başlangıçta, steroid olmayan analjezik geliştirmek amaçlı sentezlenmiş ve bilimsel literatürde böyle yer almıştır.

 

Ancak psikoaktif özelliklerinden dolayı ilaç olarak piyasaya sürülemeyen sentetik kannabinoidlerin büyük bir hızla kötüye kullanımı söz konusu olmuştur. Esrarın birincil psikoaktif bileşeni Δ9-THC'ye (delta-9-tetrahidrokannabinol) benzer özellikler taşıyan bahsi geçen sentetik kannabinoidlerin, farmakolojik olarak incelendiğinde saf halde katı veya yağ olarak bulundukları ve hafif yapı modifikasyonları göstermelerine rağmen, genel olarak yağda çözünebilir (İng: "lipid soluble"), tipik olaraksa 20-26 karbonlu ve oldukça buharlaştırılmış (uçucu) bileşimler olduğu görülmektedir.

Sentetik kannabinodlerin, yasal düzenlemeler ve standartlaştırılmış uyuşturucu testlerinden kaçmalarını sağlamak amacıyla, kimyasal bileşimlerinde devamlı surette değişiklik yapılmakta ve yeni tasarım uyuşturucuların yerini, türevlerinin de türevleri almaktadır. Bu değişiklikler, sentetik kannabinoidlere özel muameleler ve kimyasal yöntemler ile bir takım ara maddelerin eklenmesi veya fonksiyonel grup değişikliklerine uğratılması sonucu oluşan hafif yapı modifikasyonları ile sağlanmaktadır. Böylelikle, psikoaktif özelliklerinden dolayı ilaç olarak piyasaya sürülemeyen sentetik kannabinoidlerin kötüye kullanımı ortaya çıkmıştır.

Bonzai, esrar benzeri etki göstermesinin ötesinde ataksi, taşikardi, sistolik hipertansiyon, postural hipotansiyon, bulantı, kusma, konvülsiyon, ajitasyon, halüsinasyon ve psikozu da içeren hastanede bakımı gerektirecek kadar şiddetli yan etkileriyle kardiyovasküler, gastrointestinal sistemler başta olmak üzere sistem bozukluklarına ve psikiyatrik sekellere neden olmaktadır. Aynı zamanda nöral hasarlar ve beyinde bıraktığı arazlarla, ciddi boyutlu akut sağlık sorunlarına da neden olabilmektedir. Ayrıca yakın zamanda, madde kullanımı sonrası rabdomiyoliz (iskelet kası ani bozulması), solunum depresyonu, Wernicke Sendromu, akut böbrek yetmezliği ve birçok oküler fizyoloji sorunuyla birlikte ani görme kayıpları görüldüğü de bulgular arasına eklenmiştir.

Maddenin olumsuz etkilerine maruz kalan kişiler maddeyi bırakamadıkları gibi, madde arayışına (İng: "craving") girebilmektedirler. Düzenli kullanıcılarda ise psikiyatrinin temel kitabı DSM-V’de bahsi geçen; öfke, iritabilite, agresyon, konsantrasyon bozuklukları, depresif duygu durum, uykusuzluk, kaygı, titreme, terleme, halüsinasyon, ölüm korkusu gibi yoksunluk belirtileri gözlemlenmektedir. Ayrıca, kişinin öncesinde veya aile öyküsünde mental bozukluk bulunması, madde içeriğindeki sentetik kannabinoidlerin bu psikotik bozuklukları tetiklemesi olasılığını da gündeme getirmektedir. Maddenin yarattığı bu bağımlılığın ve oluşan yoksunluk belirtilerinin nedeni, beyindeki CB1 (nöronal) ve CB2 (periferal) kannabinoid reseptörlerinin sentetik kannobinoidlerce inhibisyonu sonucu, hücre içi sinyal iletimi ve merkezi sinir sistemi sinaptik iletiminin sekteye uğraması olarak görülmektedir.

Bonzai ve Adli Önemi

Suç ve suçlunun tespitinde, sentetik kannabinoid içerikli madde kullanımını saptamak amacıyla biyolojik numune analizlerinin klinik, adli ve halk sağlığı laboratuvarlarınca yapılması ve referans alınan standart madde değerlerinin saptanması kritik bir önem arz etmektedir. Ancak uyuşturucuların rutin analizlerinde kullanılacak referans değerleri, madde piyasaya sürüldükten çok sonra belirlenebildiğinden, kontrollü olarak laboratuvarda, saflık derecesi ve doğruluğu bilinerek sentezlenen maddeler gibi sağlıklı sonuç veremeyecek ve bu da analiz eden kişilere engel oluşturacaktır.

Sonuç

Son yıllardaki öngörülemeyen artışı ile bu yeni nesil psikoaktif (psikotrop) uyuşturucu ve analoglarının, sadece ülkelerin kendi bünyesinde kontrolü değil; uluslararası kurum ve kuruluşlar ile ülkeleri kapsayacak bütünlükte kontrolü, ihtiyaç haline gelmiştir.

Teknolojinin de gelişmesiyle, her ne kadar önlem amaçlı kullanılan donanım ve tecrübeler artsa da, madde bünyesinde gerçekleştirilen kimyasal değişikliklerin ve oluşacak kombinasyonların çok fazla olması, bu sorunun ilerleyen yıllarda da devam edeceğini düşündürmektedir.